Liệu pháp nhắm mục tiêu/thuốc đích trong điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC)

Christina Chun, MPH Ngày 01 tháng 3 năm 2021

Ung thư phổi bắt đầu với đột biến gen trong tế bào. Những đột biến này khiến các tế bào phát triển và phân chia mất kiểm soát, gây ra bệnh ung thư phổi. Các nhà nghiên cứu đã xác định được một số đột biến gen khác nhau liên quan đến ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC). Một số gen được phát hiện có đột biến bao gồm: EGFR, ALK, ROS1, TP53,  KRAS, BRAF, RET, MET và NTRK.

Các đột biến đối với các gen này có thể "bật" các gen sinh ung thư và "tắt" các gen ức chế khối u. Những thay đổi này có thể khiến các tế bào phát triển mất kiểm soát và hình thành các khối u.

Liệu pháp nhắm mục tiêu/thuốc đích

Các liệu pháp nhắm mục tiêu là các phương pháp điều trị tập trung vào các đột biến gen gây ra ung thư. Bằng cách xác định các đột biến liên quan đến ung thư phổi, các nhà nghiên cứu đã có thể phát triển các phương pháp điều trị để nhắm mục tiêu vào các đột biến cụ thể.

Những phương pháp điều trị này có thể tắt hoặc chặn các tín hiệu khuyến khích sự phát triển và phân chia của tế bào, ngăn tế bào sống lâu hơn bình thường hoặc tiêu diệt tế bào ung thư.

Các hình thức phổ biến nhất của liệu pháp nhắm mục tiêu được chia thành 2 loại:

- Thuốc phân tử nhỏ: Những thuốc đích này hoạt động bằng cách ngăn chặn các tín hiệu khuyến khích tế bào ung thư phân chia, phát triển và di căn. Một dạng của liệu pháp này sử dụng chất ức chế hình thành mạch. Những chất này ngăn chặn sự hình thành các mạch máu mới xung quanh khối u, do đó làm khối u mất các chất dinh dưỡng cần thiết.

- Kháng thể đơn dòng: Những kháng thể này ngăn chặn các mục tiêu cụ thể được tìm thấy ở bên ngoài tế bào ung thư. Chúng cũng có thể gửi các chất độc hại trực tiếp đến tế bào ung thư. Điều này cho phép hóa trị và xạ trị tiếp cận các tế bào ung thư tốt hơn.

Bác sĩ có thể sử dụng các liệu pháp nhắm mục tiêu một mình hoặc kết hợp với các phương pháp điều trị truyền thống, chẳng hạn như hóa trị, xạ trị và phẫu thuật. 

Các liệu pháp điều trị bằng thuốc nhắm mục tiêu/thuốc đích cho bệnh ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC):

Thuốc nhắm vào đột biến gen EGFR

Được gọi là chất ức chế EGFR, những loại thuốc này hoạt động bằng cách ngăn chặn các tín hiệu khuyến khích sự phát triển của tế bào.

Thuốc trong danh mục này bao gồm:

• Erlotinib (Tarceva);
• Gefitinib (Iressa);
• Afatinib (Gilotrif)
• Dacomitinib (Vizimpro);
• Osimertinib (Tagrisso).

Trong nhiều trường hợp, những loại thuốc này có thể thu nhỏ khối u trong ít nhất vài tháng. Tuy nhiên, trong phần lớn các trường hợp, cuối cùng chúng có thể bị kháng thuốc. Điều này thường do đột biến gen mới. Khi điều này xảy ra, Osimertinib (Tagrisso) có thể nhắm mục tiêu đột biến này.

Thuốc nhắm mục tiêu đột biến gen ALK

Nhóm thuốc này có thể thu nhỏ khối u ở những người bị ung thư phổi giai đoạn cuối có đột biến gen ALK. Bác sĩ có thể đề nghị các loại thuốc này thay vì hóa trị liệu hoặc sau khi hóa trị liệu không hiệu quả.

Thuốc trong danh mục này bao gồm:

- Crizotinib (Xalkori);

- Ceritinib (Zykadia);

- Alectinib (Alecensa);

- Brigatinib (Alunbrig);

- Lorlatinib (Lorbrena).

Thuốc nhắm vào đột biến gen ROS1

Những loại thuốc này có thể thu nhỏ khối u ở những người bị ung thư phổi giai đoạn cuối có đột biến gen ROS1.

Thuốc trong danh mục này bao gồm:

- Crizotinib (Xalkori);

- Ceritinib (Zykadia);

- Lorlatinib (Lorbrena);

- Entrectinib (Rozlytrek).

Thuốc nhắm mục tiêu đột biến gen BRAF

Các chuyên gia chăm sóc sức khỏe sử dụng những loại thuốc này để điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC) di căn có đột biến gen BRAF.

Thuốc trong danh mục này bao gồm:

- Dabrafenib (Tafinlar);

- Trametinib (Mekinist).

Thuốc nhắm vào đột biến gen NTRK

Những loại thuốc này hoạt động bằng cách nhắm mục tiêu và vô hiệu hóa các protein do gen NTRK tạo ra.

Thuốc trong danh mục này bao gồm:

- Larotrectinib (Vitrakvi);

- Rozlytrek.

Thuốc nhắm vào đột biến gen MET

Được gọi là chất ức chế MET, những loại thuốc này tấn công protein MET, đột biến gen MET giúp tế bào phát triển và di căn.

Thuốc trong danh mục này bao gồm:

- Capmatinib (Tabrecta);

- Tepotinib (Tepmetko).

Thuốc nhắm vào các đột biến gen RET

Được gọi là chất ức chế RET, những loại thuốc này hoạt động bằng cách tấn công protein RET.

Thuốc trong danh mục này bao gồm:

- Selpercatinib (Retevmo);

- Pralsetinib (Gavreto).

Thuốc ức chế tạo mạch

Những loại thuốc này ngăn chặn sự phát triển của các mạch máu mới xung quanh khối u. Điều này đến lượt nó làm khối u mất chất dinh dưỡng. Thuốc trong danh mục này bao gồm: Bevacizumab (Avastin) và Ramucirumab (Cyramza)…

Tác dụng phụ của các liệu pháp điều trị bằng thuốc nhắm mục tiêu

Các tác dụng phụ khác nhau tùy thuộc vào loại thuốc. Các tác dụng phụ thường gặp của các liệu pháp nhắm mục tiêu đối với bệnh ung thư phổi bao gồm:

- Buồn nôn;

- Tiêu chảy;

- Huyết áp cao;

- Mệt mỏi;

- Viêm da;

- Ăn mất ngon;

- Táo bón;

- Lở miệng.

Tương lai của điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC)

Các liệu pháp nhắm mục tiêu đã thay đổi việc điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC). Các nghiên cứu cho thấy tỷ lệ tử vong ở những người bị ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC) giảm tương ứng với việc chấp thuận các liệu pháp nhắm mục tiêu.

Đây là một lĩnh vực nghiên cứu đang phát triển nhanh chóng và các nhà khoa học đang làm việc liên tục để xác định các mục tiêu mới và tạo ra các liệu pháp mới. Hiện tại các thử nghiệm lâm sàng đang diễn ra trên khắp thế giới để kiểm tra các liệu pháp điều trị nhắm mục tiêu và liệu pháp miễn dịch mới.

Các thử nghiệm này bao gồm kiểm tra vai trò của các liệu pháp miễn dịch đơn trị liệu, liệu pháp miễn dịch kết hợp và các phương pháp điều trị kết hợp các liệu pháp nhắm mục tiêu với các liệu pháp miễn dịch. Các liệu pháp nhắm mục tiêu như những liệu pháp này có thể mang lại hy vọng cho những người bị ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC).

Có một số đột biến di truyền khác nhau liên quan đến ung thư phổi. Việc xác định những đột biến này ở những người bị ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC) có thể giúp bác sĩ tìm ra phương pháp điều trị tốt nhất cho từng cá nhân người bệnh.

Những tiến bộ của y học thế giới giúp cải thiện kết quả điều trị và mở đường cho các liệu pháp điều trị trong tương lai./.

Tài liệu tham khảo:

          Tác giả Christina Chun, MPH đăng trên tạp chí Medical News Today ngày 01/3/2021.

Nhà thuốc Anh Chính - Bác sĩ Chính 365

Để mọi bệnh nhân được dùng đúng thuốc với giá tốt Ths, Bs: LÊ VĂN CHÍNH Liên hệ SĐT:  096 658 1290  Email: dr.chinh068@gmail.com Đảm bảo tư vấn tận tình, hàng chính hãng với giá tốt nhất!  Sorafenat, Geftinat, Tagrix, Osimert, Briganix,... Chúng tôi cung ứng thuốc toàn quốc! Quảng Nam, Quảng Ngãi, Quảng Ninh, Quảng Trị, Sóc Trăng, Sơn La, Tây Ninh, Thái Bình, Thái Nguyên, Thanh Hóa, Thừa Thiên Huế, Tiền Giang, Trà Vinh, Tuyên Quang, Vĩnh Long, Vĩnh Phúc, Yên Bái, Phú Yên,  Thuốc có sẵn tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Tại các tỉnh và thành phố khác, giao hàng chuyển phát nhanh theo đường bưu điện.